2020 Küresel Ekonomiyi Nasıl Etkiledi? Çin, ABD, Türkiye

Covid 19 ile birlikle 7’nci ay

Covid-19 salgınının başlamasından bu yana 7 ay geçti, salgının kontrol altına alınamaması ve ikinci dalga endişelerine rağmen küresel borsalar, beklentilerden daha olumlu açıklanan veriler ve salgına karşı aşı geliştirme çalışmaları ile ilgili olumlu haber akışının etkisiyle yükseliş kaydetti.

Buna karşın karantina önlemlerinin devam etmesi ve ekonomilerin bir süre daha kapalı kalmasının var olan sorunları derinleştirme ihtimalinden dolayı ülkeler yavaş yavaş önlemleri gevşetmeye başlayarak normalleşme adımları attı. Bu adımlarının etkisi de ekonomik verilerde hemen görülmeye başladı;

Normalleşme adımlarının Ekonomiye etkileri ne oldu?

ABD;

• ABD’de istihdam rakamları yükseldi.
• Dünya genelinde PMI rakamları (Satın Alma Yöneticileri İndeksi) iyileşmeye başladı.
• İmalat PMI verileri ABD ve Euro Alanı’nda eşik değer olan 50 seviyesinin üzerine çıkarak sektörlerde büyümeye işaret etti.
• ABD’de imalat PMI verisi Temmuz’da 51,3’e yükselirken, hizmetler sektörü PMI değeri 49,6 oldu.
• Euro Alanı’nda önceki ay 47,4 olan imalat PMI da Temmuz ayında 51,1 seviyesine yükseldi. Böylece endeks Aralık 2018’den bu yana en yüksek değerini aldı.
• Bölgede hizmetler sektörü PMI verisi de Haziran’daki 48,3 düzeyinden Temmuz’da 55,1’e yükseldi.
• Ekonomilerin açılmasından önce düşmeye başlayan vaka sayıları, normalleşme adımlarıyla birlikte yeniden yükselmeye başladı.
• Koronavirüs vaka sayısındaki bu artış küresel ekonomideki toparlanmaya ilişkin endişeleri artırdı. Bu gelişmenin riskten kaçınma eğilimini desteklemesiyle altının ons fiyatı 2011 yılında görülen 1.921 dolarlık tarihi zirveyi aştı ve 1.944 doları gördü.
• Avrupa Komisyonu, bölge ekonomisine yönelik tahminlerini aşağı yönlü yenilediğini açıklarken, ekonomideki toparlanmanın bahar döneminde yapılan tahminlerden daha yavaş gerçekleşebileceğini vurguladı.
• Ekonomiyi kurtarma planını görüşmek üzere bir araya gelen AB liderleri uzlaşma sağlayamadı.
• Koronavirüs vaka sayısında Haziran ortasından bu yana artış gözlemlenen ABD’de açıklanan veriler beklentilerden olumlu gerçekleşti.
• ABD’de TÜFE Haziran’da aylık bazda %0,6 yükselerek 3 aylık düşüş trendine son verdi. Beklentiler TÜFE’nin %0,5 artacağı yönündeydi.  Ülkede sanayi üretimi Haziran’da aylık bazda %5,4 artış kaydederek %4,3 olan piyasa beklentisinin üzerinde yükselirken, kapasite kullanım oranı da %68,6 ile beklentilerin üzerinde gerçekleşti.
• Haziran ayı perakende satışları bir önceki aya göre %7,5 artarken, yeni konut başlangıçları da 1,2 milyon adet olarak açıklandı.
• Avrupa Merkez Bankası (ECB) para politikasında değişiklik yapmayarak politika faizini %0, mevduat kolaylığı faizini -%0,5 seviyesinde tuttu.
• ECB Başkanı Lagarde, Euro Alanı’ndaki son verilerin ekonomik aktivitede hareketlenmenin yeniden başladığına işaret ettiğini ifade etti.
• Lagarde, yılın üçüncü çeyreğinde ekonomide toparlanmanın devam edeceği öngörülmekle birlikte, söz konusu toparlanmanın hızına ve ölçeğine dair belirsizliğin sürdüğünü ve ekonomide para politikası desteğine olan ihtiyacın henüz sona ermediğini belirtti.
• AB liderleri, salgının ekonomik sonuçlarıyla mücadele etmek amacıyla oluşturulan 750 milyar EUR tutarında yeni bir kurtarma paketi konusunda anlaşma sağladı. Paketin 390 milyar EUR’luk kısmını hibeler, 360 milyar EUR’luk kısmını ise düşük faizli krediler oluşturuyor. AB liderler zirvesinde, Birliğin önümüzdeki 7 yıla ilişkin 1 trilyon EUR tutarındaki bütçesi de onaylandı.

ÇİN;

• Çin ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine kıyasla %3,2 ile piyasa beklentilerinin üzerinde büyüdü.
•  Çin ekonomisi ilk çeyrekte %6,8 daralmıştı. Ülkede iç ve dış talep koşulları ile yatırımların zayıf seyri nedeniyle toparlanmanın süreklilik arz edip etmeyeceği belirsizliğini korurken, politika yapıcıların ekonomiyi desteklemeye devam edeceği öngörülüyor.
•  OPEC üyesi olan ve olmayan tüm petrol üreticilerinin bir araya geldiği OPEC+ ülkeleri Ağustos itibarıyla petrol üretim kesintisini azaltma kararı aldı.
•  OPEC+ ülkeleri, 20. Ortak Bakanlar İzleme Komitesi (JMMC) Toplantısı sonrasında küresel ham petrol üretimini 31 Temmuz’a kadar günlük 9,7 milyon varil azaltma anlaşmasının devam ettiğini, bununla birlikte 1 Ağustos itibarıyla kısıntının günlük 2 milyon varil azaltılarak 7,7 milyon varil olarak uygulanması kararının alındığını duyurdu.
•   Brent türü ham petrolün varil fiyatı Mart ayından bu yana en yüksek değeri olan 43-44 USD seviyesini koruyor.

TÜRKİYE;

• Koronavirüs salgınının Mart ayının ortasından itibaren Türkiye’de görülmesinin ardından Mart ayında sanayi üretim endeksinde düşüş başlamıştı. Nisan ayında üretimin neredeyse tamamen durmuş olması sebebiyle, sanayi üretimindeki düşüş 2008 küresel krizinin etkisiyle 2009 yılı Şubat ayında (%24 düşüş) ve 2018 yılı kur krizi nedeniyle Eylül’de (%11.3 düşüş) yaşanan düşüşlerin çok daha üzerinde gerçekleşmişti. Mayıs ayında Nisan ayına kıyasla öncül göstergelerin toparlanma göstermiş olmasının etkisiyle sanayi üretim endeksi aylık bazda yükseliş gösterse de yıllık bazda sanayi üretim endeksindeki düşüşün devam ettiği görüldü.
•  Haziran ayında ise normalleşmenin başlamasının etkisiyle özellikle imalat sektörü satın alma yöneticileri endeksi (imalat PMI) Haziran ayında 53.9’a yükselerek Kovid-19 salgınının Türkiye’de görülmeden önceki seviyesinin (Şubat ayı imalat PMI: 52.4) üzerine çıkıyor. Temmuz ayı TCMB Beklenti Anketi sonuçlarına göre, enflasyon ve döviz kuru beklentilerinin arttığı, büyüme beklentisinin ise değişmediği görüldü.  Buna göre, katılımcıların bir önceki anket döneminde %9,54 olan cari yılsonu TÜFE beklentisi bu anket döneminde %10,22 oldu. Yılsonu USD/TL beklentisi de bir önceki anket dönemindeki 6,99 TL’den 7,02 TL’ye yükseldi. Katılımcıların 2020 yılı GSYH büyüme beklentisi bir önceki anket dönemine göre değişmeyerek-%1,3 düzeyinde kaldı.
•  TCMB 23 Temmuz’da gerçekleştirdiği Para Politikası Kurulu toplantısında, piyasa beklentisine paralel olarak politika faiz oranını üst üste ikinci kez değiştirmeyerek %8,25 seviyesinde tuttu.
•  TCMB yapılan düzenlemeyle, normalleşme süreci kapsamında, tüm bankalar için yabancı para zorunlu karşılık oranlarının tüm yükümlülük türlerinde ve vade dilimlerinde 300 baz puan artırılmasına karar verildiğini duyurdu. 10 Temmuz 2020 tarihli yükümlülük döneminden itibaren geçerli olacak uygulama ile piyasadan yaklaşık 9,2 milyar ABD doları tutarında döviz ve altın cinsinden likidite çekilmesi bekleniyor.
• Koronavirüs salgınının Mart ayının ortasından itibaren Türkiye’de görülmesinin ardından Mart ayında sanayi üretim endeksinde düşüş başlamıştı. Nisan ayında üretimin neredeyse tamamen durmuş olması sebebiyle, sanayi üretimindeki düşüş 2008 küresel krizinin etkisiyle 2009 yılı Şubat ayında (%24 düşüş) ve 2018 yılı kur krizi nedeniyle Eylül’de (%11.3 düşüş) yaşanan düşüşlerin çok daha üzerinde gerçekleşmişti. Mayıs ayında Nisan ayına kıyasla öncül göstergelerin toparlanma göstermiş olmasının etkisiyle sanayi üretim endeksi aylık bazda yükseliş gösterse de yıllık bazda sanayi üretim endeksindeki düşüşün devam ettiği görüldü.
•  Haziran ayında ise normalleşmenin başlamasının etkisiyle özellikle imalat sektörü satın alma yöneticileri endeksi (imalat PMI) Haziran ayında 53.9’a yükselerek Kovid-19 salgınının Türkiye’de görülmeden önceki seviyesinin (Şubat ayı imalat PMI: 52.4) üzerine çıkıyor. Temmuz ayı TCMB Beklenti Anketi sonuçlarına göre, enflasyon ve döviz kuru beklentilerinin arttığı, büyüme beklentisinin ise değişmediği görüldü.

Türkiye'nin ihracatının toparlanmaya devam ettiği Temmuz ayında en fazla ihracı gerçekleştirilen ürün grubu 161 Milyon Dolar ile Dokunmuş Halılar ve Yer Kaplamaları oldu. Söz konusu ürün grubunu 52 Milyon Dolar ile Makarnalar, 41 Milyon Dolar ile Buğday unu ve Mahlut unu, 35 Milyon Dolar ile Sentetik Lif İpliği ve 32 Milyon Dolar ile Ayçiçeği, Aspir ve Pamuk Tohumu Yağları takip etti. Gaziantep şehri, Temmuz ayında 1.570 ihracatçı firma ile 728 Milyon Dolarlık ihracata imza attı.

Gaziantep’i sırasıyla, Mardin, Kahramanmaraş, Malatya, Diyarbakır, Şanlıurfa Adıyaman ve Kilis takip etti.

2020 Ekonomi Bülteni Devam EDECEK.Güncel haberler için bizi sosyal medyadan takip etmeyi unutmayın!

Paylaş:

Fatih ALTUNBAŞ

Admin

Yayın tarihi:
06/08/2020

Etiketler
ekonomihaberleri, ekonomibulteni, kahramanmarashaberler, kilishaberler, gaziantephaberler, malatyahaberler, diyarbakirhaberler, ekonomi, covidd19etkileri, abdekonomi, cinekonomi, turkiyeekonomi, 2020

.